مهاجرت به سوئد از طریق پناهندگی

چهره سوئد به عنوان یکی از میزبان های پذیرا و گرم پناهندگان در سال های اخیر دستخوش تغییراتی شده است. سوئد که در سال های پر تنش اروپادر جنگ بالکان حدود ۱۷۰ هزار پناهنده بوسنی،صرب و کروات را در سالهای ۹۴ و ۹۵ در خاک خود جای داد، آرام آرام میزان مهاجرت پذیری خود را تعدیل می کند. در سال های اخیر به طور متوسط سوئد هرساله میزبان حدود ۱۰ هزار پناهنده از کشورهای مختلف بوده است. ولی تعداد درخواست های پناهندگی بسیار بیشتر از این رقم و حدود سه برابر آن یعنی ۳۰ هزار درخواست است .مقایسه این ارقام نشان دهنده این است که سوئد به طور متوسط از هر سه درخواست پناهندگی دو درخواست را رد می کند. البته سوئد هر ساله تعدادی پناهنده نیز از طریق سازمان ملل دریافت می کند. سوئد یکی از کشورهایی است که با کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (unhcr)برای پذیرش پناهندگان سهمیه ای همکاری دارد. برطبق این توافق همکاری هرساله سوئد تعدادی پناهنده از کشورهای مختلف جهان را به عنوان پناهنده و پناهجو می پذیرد. تعداد پناهندگان واینکه از کدام کشورها هستند هرساله توسط دولت سوئد تعیین می شود. این مساله کاملا به شرایط سیاسی حاکم بر در نقاط مختلف جهان بستگی دارد. سهم سهمیه پناهندگی سوئد حدودا بین ۱۲۰۰ تا ۱۹۰۰ نفر در سال است. اداره مهاجرت سوئد از طرف دولت سوئد ماموریت دارد تا هر سال به اردوگاه های پناهندگی سازمان ملل سفر کرده و با افرادی که درخواست پناهندگی ارایه کرده اند مصاحبه کند؛ تصمیم اینکه به چه کسانی پناهندگی اعطا شود بر مبنای این مصاحبه ها گرفته می شود. اداره مهاجرت می کوشد به کسانی پناهندگی اعطا کند که بیشترین نیاز به حمایت را داشته باشند. درصورتی که امکان مصاحبه حضوری وجود نداشته باشد، اداره مهاجرت به تشکیل پرونده و جمع آوری اسناد اقدام و بر طبق این مدارک درباره اعطای عنوان پناهندگی/ پناهجویی که در مرتبه حقوقی متفاوتی از یکدیگر قرار دارند تصمیم گیری می کند.
کسانی که بتوانند عنوان پناهندگی/پناهجویی دریافت کنند، می توانند از حمایت های دولت سوئد برای سفر و اقامت در سوئد برخوردار شوند. سیاست های حمایتی دولت سوئد نظیر کمک هزینه های مسکن، زندگی و کمک هایی در جهت کاریابی تا چند سال پس از ورود فرد به سوئد ادامه دارد.
دشواری های دریافت ویزای پناهندگی
گرچه بسیاری افراد در مناطقی از دنیا که گرفتار خشونت و جنگ و بلایای طبیعی هستند، مایلند برای نجات جان و زندگی خود و خانواده شان به کشورهای امن پناهنده شوند، درصد پایینی از این افراد این شانس را دارند که در عمل موفق به دریافت پناهندگی و زندگی در یکی از کشورهای امن شوند. این مساله به امکانات اقتصادی، اجتماعی و سیاست آن دولت و البته رویکرد اجتماعی مردم نسبت به پذیرش پناهندگان بستگی دارد. مثلا در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله سوئد، احزاب ملی گرای افراطی که به داشتن سیاست های ضد مهاجری مشهور هستند، در سال های اخیر به پارلمان ها و دولت ها راه یافته اند و مساله پذیرش مهاجران و با شدت بیشتری پناهندگان را به چالش کشیده اند . ولی گذشته از دشواریی هایی که بر سر راه دریافت ویزای پناهندگی وجود دارد، ممنوعیت سفر به کشور مادری و مشکلات دوری از خانواده برای زمان طولانی را نیز باید به مشکلات عادی پناهندگی اضافه کرد.
سیاست دولت و رویکرد مردم سوئد نسبت به پذیرش پناهندگان
برطبق یافته های یک پژوهش در مرکز دانشگاه یوته بوری ۴۸ درصد مردم در سوئد فکر می کنند که برای جامعه سوئد بهتر است پناهندگان کمتری بپذیرد. اما این رقم در مناطق مختلف سوئد یکسان نیست. در شمال سوئد که احزاب چپ به طور سنتی طرفداران بیشتری دارند این رقم به ۳۸٪ می رسد درحالی که این رقم برای مناطق جنوبی سوئد نظیر اسکونه که در آن احزاب ملی گرا و نژادپرست محبوبیت بیشتری دارند به ۵۳٪ می رسد. علاوه براین داده های این تحقیق حاکی ازتفاوت جنسیتی در رویکرد مردم نسبت به پذیرش پناهندگان است. زنان به طور متوسط کمتر از مردان مخالف پذیرش پناهندگان هستند. این تفاوت در شمال سوئد که رویکرد مردم نسبت به پناهندگان عمدتا مثبت تر است به خوبی بارز می شود. سیاست های جدید دولت سوئد در دو یا سه سال اخیر برای گشودن راه های مهاجرت کاری به سوئد، نیز نشانگر این است که سوئد همچنان مایل است سیاست های مهاجرتی خود را دنبال کند، ولی نه از طریق افزایش پناهندگان بلکه از طریق پذیرش مهاجران کاری تحصیل کرده و جوان.